- 1PL — logistyka własnymi środkami
- 2PL — usługi transportowe i magazynowe
- 3PL — logistyka zintegrowana
- 4PL — pogłębienie integracji logistyki
- 5PL — pełna kontrola nad łańcuchem dostaw
- 6PL-10PL — logistyka i sztuczna inteligencja
- Operatorzy logistyczni działający w Polsce
- Tabela charakterystyk usług logistycznych od 1PL do 10PL
- Często Zadawane Pytania
- Podsumowanie
Logistyka jest jednym z kluczowych elementów rozwoju gospodarczego. Jest podstawą łańcucha dostaw i musi być dostosowana do wymagań klientów. Rynek szybko się rozwija, pojawiają się nowe sposoby dystrybucji towarów organizacji całego procesu. W ostatnich dziesięcioleciach outsourcing usług logistycznych stał się bardzo rozpowszechniony ze względu na wiele zalet, a dla sektora e-commerce takie usługi są po prostu niezastąpione. W dzisiejszym wpisie na blogu omówimy ewolucję usług świadczonych przez operatorów logistycznych i dowiemy się, co to jest logistyka 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL, 6PL, 7PL, 8PL, 9PL i 10PL.
1PL — logistyka własnymi środkami
Zasadnicza różnica między 1PL a 2PL, 3PL, 4PL, 5PL polega na tym, że w pierwszym przypadku producent lub importer towaru samodzielnie organizuje proces logistyczny. Mowa o firmach, które posiadają własny transport, magazyny i inne zasoby, które pozwalają nie korzystać z usług operatorów logistycznych.
Logistyka 1PL obejmuje tylko dwie zaangażowane strony — sprzedającego i kupującego. To proste i bezpieczne rozwiązanie, za które sprzedawca bierze pełną odpowiedzialność. Jest używane nie tylko przez sprzedawców, ale także przez producentów.
Wadą tej metody organizacji łańcucha dostaw jest po pierwsze to, że sprzedawca musi utrzymywać więcej pracowników, a po drugie więcej inwestować na początku działalności firmy.
2PL — usługi transportowe i magazynowe
Formuła 2PL to najprostsza forma outsourcingu usług logistycznych. W tym przypadku operator logistyczny dba o transport i magazynowanie towaru w najprostszej formie. Jednocześnie sprzedawca zachowuje kontrolę administracyjną nad wszystkimi operacjami.
Operator 2PL może być po prostu przewoźnikiem, który nie oferuje żadnych zintegrowanych usług logistycznych. Czasami termin ten odnosi się do firm kurierskich specjalizujących się w określonym segmencie, takim jak transport kolejowy, lotniczy lub morski.
Taka forma działania pozwala kierownictwu firmy uwolnić się od odpowiedzialności za część procesów i skupić się na innych zadaniach biznesowych, tracąc jednocześnie część kontroli, co w niektórych przypadkach można uznać za wadę.
3PL — logistyka zintegrowana
Mówiąc o formułach logistycznych od 1PL do 5PL, najpopularniejszym terminem jest 3PL (Third Party Logistics), ponieważ to od niego wywodzi się reszta. To klasyczna i obecnie najpopularniejsza oferta operatorów logistycznych.
3PL obejmuje zarówno magazynowanie, pakowanie, kontrola zapasów, dokumentację, jak i transport towarów na terenie kraju i za granicą. Często obejmuje również usługi związane z odprawą celną, ubezpieczeniem, przyjmowaniem płatności i obsługą zwróconych towarów.
Z usług 3PL korzystają najczęściej firmy, dla których logistyka nie jest głównym aspektem ich działalności, ale jednocześnie wymaga na tyle wysokich wydatków, aby outsourcing stał się opłacalny. Często klientami operatorów 3PL są średni i duzi detaliści.
4PL — pogłębienie integracji logistyki
Model logistyki 4PL pojawia się, gdy 3PL przestaje się rozwijać. W tym modelu obecne są również usługi objęte 3PL, dodatkowo obsługa operacyjna transportu wraz z zarządzaniem zapasami zostaje również zlecana dostawcy rozwiązań logistycznych 4PL.
Z reguły w logistyce 3PL za obsługę transakcji odpowiada sprzedawca lub producent. Natomiast w 4PL dostawca rozwiązań zarządza całym łańcuchem dostaw. Operator logistyczny prowadzi negocjacje z firmami transportowymi, sprzedawcami detalicznymi, innymi producentami, finansistami i dostawcami usług IT.
Zarówno transport, jak i inne usługi często nie są świadczone przez dostawcę rozwiązań logistycznych, ale po prostu przez niego kontrolowane. Czyli jedna firma, której powierzyłeś zarządzanie logistyką, koordynuje pracę innych firm zewnętrznych.
5PL — pełna kontrola nad łańcuchem dostaw
5PL (Piąty dostawcą usług logistycznych) zwiększa zakres usług firmy zewnętrznej. Oprócz obowiązków wykonywanych w logistyce 3PL i 4PL przedsiębiorca otrzymuje planowanie i realizację różnych ogniw łańcucha dostaw. Ta lista usług obejmuje zaopatrzenie w materiały, usługi, kontrolę danych i przepływów kapitału, dostaw i śledzenia transportu.
Logistyka 5PL jest przeznaczona przede wszystkim dla firm lub handlowców chcących przejść z łańcucha dostaw do sieci dostaw. Dostawca usług logistycznych 5PL integruje na dużą skalę operacje 2PL, 3PL i 4PL w celu negocjowania korzystnych taryf z przewoźnikami i liniami lotniczymi.
Operator logistyczny 5PL wdraża kompleksowe rozwiązania na zlecenie innych podmiotów gospodarczych. Dobrym przykładem wykorzystania tego typu outsourcingu jest działalność e-commerce, w której sklepy internetowe zlecają całą logistykę firmom zewnętrznym.
6PL-10PL — logistyka i sztuczna inteligencja
Jeśli wyjdziemy poza jasną logistykę 1PL, 2PL, 3PL, 4PL i 5PL, możemy przypomnieć sobie modele od 6PL do 10PL, w których do gry wkracza uczenie maszynowe czy tak zwana sztuczna inteligencja.
Mówiąc o modelach logistycznych, w których koordynacja procesów logistycznych odbywa się z wykorzystaniem uczenia maszynowego, nie ma jeszcze zgody co do standardów. Czasami takie metody pracy są wymieniane w różnych źródłach, ale jak dotąd nie ma powszechnie przyjętych definicji.
Istnieje jednak alternatywna definicja logistyki 7PL. Czasami tak nazywają się dostawcy usług logistycznych 4PL, którzy mają własne zasoby: magazyny, transport towarowy itp., czyli połączenie 3PL i 4PL.
Operatorzy logistyczni działający w Polsce
Polski rynek usług logistycznych aktywnie rośnie od ponad piętnastu lat, poza niewielkim spadkiem w czasie światowego kryzysu finansowego w latach 2007-2008. W ciągu ostatnich pięciu lat co roku obserwuje się rekordowe zapotrzebowanie na magazyny. Wraz z rynkiem rośnie liczba operatorów logistycznych, a konkurencja sprzyja dalszemu rozwojowi.
Nasza firma współpracuje z następującymi dostawcami 3PL i 4PL:
- Enterprise Logistics,
- GEODIS Poland,
- AsstrA Polska,
- SUCCESS Logistics Group,
- Omega Pilzno,
- KMC Services,
- Colian Logistic,
- Raben Ukraina,
- DB Schenker Ukraina,
- FM Logistics Ukraina.
Wyszukiwarka magazynów WareTeka weszła niedawno na polski rynek, dlatego lista ta jest na bieżąco aktualizowana. Niektóre z wyżej wymienionych firm regularnie pojawiają się w różnych rankingach, w tym na pierwszych miejscach w badaniu “Operator Logistyki Roku”.
Tabela charakterystyk usług logistycznych od 1PL do 10PL
W poniższej tabeli znajdziesz krótki opis oraz listę usług zawartych w formułach logistycznych 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL, 6PL, 7PL, 8PL, 9PL i 10PL
| Model | Charakterystyka | Usługi |
| 1PL | Zarządzanie logistyką własnymi środkami, bez pomocy firm zewnętrznych | Transport, spedycja,magazynowanie itp. (w zależności od potrzeb firmy) |
| 2PL | Najprostsza forma outsourcingu logistyki | Transport lub magazynowanie |
| 3PL | Outsourcing większości operacji logistycznych, jeśli nie są one główną działalnością firmy | Transport, dostawa, magazynowanie, odprawa celna, ubezpieczenie, przetwarzanie płatności, oraz zwrotów i inne |
| 4PL | Kompleksowe zarządzanie kluczowymi operacjami logistycznymi. Czasami zarządzanie innymi firmami zewnętrznymi na rzecz przedsiębiorstwa bez posiadania własnych zasobów | Wszystko, co obejmuje 3PL + przetwarzanie operacji finansowych i innych, zarządzanie zapasami i koordynacja innych firm zewnętrznych |
| 5PL | Pełne przekazanie logistyki firmy operatorowi. Skalowanie łańcucha dostaw. | Wszystkie operacje zawarte w 3PL i 4PL + negocjacje z firmami transportowymi i innymi w zakresie cen, zamówień materiałów i surowców, kontrola danych i finansów, dostaw itp. |
| 6PL-10PL | Nie w pełni ukształtowane koncepcje współpracy z operatorami logistycznymi, w których znaczną część operacji wykonuje sztuczna inteligencja. | Wszystko zawarte w formułach od 2PL do 5PL + optymalizacja logistyki z wykorzystaniem uczenia maszynowego |
Często Zadawane Pytania
3PL obejmuje transport, konsolidację celną, magazynowanie, realizację zamówień, dystrybucję i zarządzanie transportem, natomiast 4PL zajmuje się wszystkimi tymi operacjami, a oprócz nich również logistyką zarządczą, począwszy od zakupów, realizacji kontraktów po księgowość itp.
Dostawca usług 5PL obejmuje wszystkie funkcje 2PL 3PL oraz 4PL i kontroluje cały łańcuch dostaw za pomocą technologii informacyjnej. Może mieć własne call center i prowadzić sieć kurierską.
Ponieważ wśród ekspertów nie ma ogólnie przyjętych kryteriów dla tych usług, nie można jednoznacznie odpowiedzieć. Jednak część operatorów logistycznych w Polsce wprowadza elementy uczenia maszynowego i inne innowacje.
Podsumowanie
Wszelkie towary w naszym domu były kiedyś wyprodukowane i wysłane. Dlatego logistyka obejmuje wszystko, a jej znaczenie jest trudne do przecenienia. Współczesny przedsiębiorca musi dokładnie określić, jakiego dostawcy usług logistycznych potrzebuje, ponieważ od tego w dużej mierze zależy bezpieczeństwo towaru, szybkość dostawy i najważniejsze — wrażenie klienta.
Nowoczesna logistyka od 1PL do 5PL jest silnie uzależniona od technologii komputerowej, dlatego w każdym przypadku należy zwrócić uwagę na potencjał informatyczny wybranego operatora logistycznego.
